Ad Cantabile quod laetificat vesperum meum

Als tiener ontdekte ik mijn muzikale voorkeuren in de Swinging Sixties. De wederopbouw was voltooid en de welvaart groeide. De Tweede Wereldoorlog verdween naar de achtergrond maar de Vietnamoorlog domineerde het dagelijkse nieuws. Hippies lieten zich niet langer in het keurslijf van ouders en overheid persen en kozen hun tegendraadse levenspad naar Love en Peace. The times, they are a-changing zong Bob Dylan. Op het Woodstock-festival (de moeder van alle festivals) vierde de nieuwe generatie de geweldloze, gastvrije en tolerante samenleving; Het spiegelbeeld van de maatschappij die we nu kennen.
Het toelaten van de landstaal in het religieuze gebed gaf Ramirez de mogelijkheid zijn Misa Criolla te componeren op een Spaanse tekst. ‘Ad Deum qui leatificat juventutem meam’ had ik als jonge misdienaar dus helemaal voor niets uit het hoofd geleerd! Al vond ik stiekem toen al dat niet God maar de Beatles mijn jeugd verblijdden.
Cantabile had al eerder bewezen met naoorlogse muziek goed uit de voeten te kunnen. Ik herinner me Jenkins’ Armed Man. Nu was het o.a. de Misa Criolla, waarmee Cantabile ons, op 2 december verblijdde. Het zou anders worden dan gebruikelijk, kondigde de voorzitter aan. Daar was ik voor gekomen! En in een zaal waar stoelen bijgeplaatst moesten worden en niet voor iedereen een programmaboekje beschikbaar, was ik zeker geen uitzondering.

Als beeld en geluid mooi samenvloeien dan is sprake van een totaalbeleving. Er was gedacht aan de details: koor en 5-mans combo vormden zich ook in de opstelling samen tot eenheid. In decor en bij de uitvoerenden was de kleur van de advent maar ook van de tango subtiel toegevoegd. Het tweede intermezzo van het combo bleek een onvervalste tango, waarmee Daniel Fanego zijn Argentijnse roots nog eens extra benadrukte.
De Missa Criolla werd door de ingetogen interpretatie van Jose Carreras wereldberoemd. De beide solisten kozen voor een forte-uitvoering die zeker bij het Kyrie wel even wennen was; ook op de achterste rij waar ik zat. Hun opera-achtergrond was overduidelijk.
Het is misschien handig dat bij zo’n compositie geen volledig orkest nodig is; maar dan moet je wel kunnen beschikken over een authentiek ensemble. De credits van deze geslaagde uitvoering zijn, behalve voor het koor en de solisten, zeker ook voor Fanego c.s. die zorgden voor een authentiek geluid in de begeleiding en de beide intermezzo’s. Veelzijdige muzikanten op verschillende akoestische instrumenten. Alleen het digitale keyboard zou hier niet mijn keuze zijn geweest. De twee andere vocale werken op het Zuid-Amerikaanse repertoire waren voor mij nieuw, maar verrassend mooi! Nog twee redenen voor Cantabile om met trots terug te denken. De passie van het koor was niet alleen hoorbaar, maar werd zichtbaar door een voorzichtige swing .
Ik weet uit ervaring dat koorleden de lat-van-tevredenheid hoog leggen. Bij een aarzelende inzet, verkeerde uitspraak of te harde of juiste te korte toon slaat de twijfel toe. Die momentjes zijn er wellicht geweest. Maar ook deze keer maakte Cantabile bij de 250 bezoekers weer een gedegen indruk. Bij de Peruaanse compositie ging echter alle aandacht volledig naar de zangers die, misschien geïnspireerd door de Spaanse tekst, ook dat werk met hartstocht en passie zongen en er met vreugde en tevredenheid op kunnen terugkijken.
In het programmaboekje las ik over de politieke boodschap die de ondertoon vormt in de drie composities: hoop op een beter leven, inclusie en de menselijke maat. Het zijn de waarden die we in onze samenleving onvoldoende delen, waardoor ze verrassend actueel zijn in een maatschappij die gekenmerkt wordt door uitsluiting, oorlog en economische groei.
De boodschap waar de hippies zich in de zestiger jaren hard voor maakten is langzaam uit ons gezichtsveld verdwenen. Met een bloem in het haar maakten zij duidelijk waar het in het leven in de eerste plaats om draait.
De bloem in het haar van Gabrielka was daarom een subtiele verwijzing naar een samenleving waarin de jongeren streden voor de waarden die ook Ramirez hebben gegrepen.
Als muziek niet alleen maar mooi is, maar de bezoekers ook aan het denken zet, is het concert meer dan geslaagd!

Feliz navidad
Boy van Eil